ΘΕΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΝΩΤΙΚΗΣ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΔΙΩΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

Ως γνωστόν, στις 27 Ιουλίου 2016 κατατέθηκε στη Βουλή σχέδιο νόμου με τίτλο «Ρυθμίσεις για την ελληνόγλωσση εκπαίδευση, τη διαπολιτισμική εκπαίδευση και άλλες διατάξεις», του οποίου το άρθρο 28 ρυθμίζει θέματα όρων εργασίας εκπαιδευτικών στα ιδιωτικά σχολεία, και συγκεκριμένα η διάρκεια των συμβάσεων εργασίας και οι απολύσεις, ενώ τα άρθρα 30 και 36 αφορούν θέματα των Κέντρων Ξένων Γλωσσών (ΚΞΓ) και Φροντιστηρίων Μέσης Εκπαίδευσης (ΦΜΕ), κάποια από τα οποία είχαν προϋπάρξει στα σχέδια του νόμου για την έρευνα και του «πολυνομοσχεδίου Μπαλτά». Και στις δύο προηγούμενες περιπτώσεις, η Ενωτική Πρωτοβουλία είχε καταθέσει ολοκληρωμένα (εδώ και εδώ) την άποψή της προς όλους τους εμπλεκόμενους φορείς (Υπουργείο Παιδείας, ΟΙΕΛΕ, ΣΕΦΚ, «Βύρωνας») με ξεκάθαρο γνώμονα την υπεράσπιση των εργατικών συμφερόντων και την προστασία των μαθητών. Παρακάτω θα αναλύσουμε την άποψη μας για αυτές τις ρυθμίσεις, ξεκινώντας από το άρθρο 30 για τα ΚΞΓ και ΦΜΕ.

• Η παράγραφος 1 του άρθρου 30, σύμφωνα με το οποίο οι εργοδότες υποχρεώνονται να αποστέλλουν αναλυτικά τα εβδομαδιαία προγράμματα διδασκαλίας και τις συμβάσεις εργασίας στις διευθύνσεις δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και αυτές με τη σειρά τους στο ΙΚΑ και τα Σώματα Επιθεώρησης Εργασίας, βρίσκεται σε θετική κατεύθυνση, καθώς μπορεί να αποτελέσει μέτρο αντιμετώπισης της μαύρης/ανασφάλιστης εργασίας-εισφοροδιαφυγής που βασιλεύει στον κλάδο της άτυπης ιδιωτικής εκπαίδευσης. Το άρθρο επιδέχεται βελτίωση, καθώς θεωρούμε ότι πρέπει να προβλέπεται και η απευθείας κατάθεση των προγραμμάτων στο Σύστημα Εργάνη, ώστε να υπάρχει αυτόματη διασταύρωση στοιχείων, και άρα ισχυρότερης πρόληψης φαινομένων μαύρης εργασίας.

• Σε θετική κατεύθυνση βρίσκεται και η παράγραφος 2, σύμφωνα με το οποίο κατά τις ημέρες διακοπών και αργιών, οι καθηγητές δικαιούνται τις αντίστοιχες αποδοχές, χωρίς να εξαναγκάζονται σε εργασία, με την πρόβλεψη προσαυξημένων αποδοχών σε περίπτωση που εργαστούν Κυριακές ή σε ημέρες διακοπών. Υπενθυμίζουμε την πάγια θέση μας ότι δεν πρόκειται να δεχτούμε καμία μείωση των ημερών αργιών από αυτές που ορίζονται από την Υπουργική Απόφαση Δ5/5500/83 του Υπ. Εθν. Παιδείας  (ΦΕΚ 652, τ.Β της 16-11-1983), οι οποίες παρά τα ψέματα των εργοδοτών συνεχίζουν να ισχύουν μέχρι και σήμερα.

• Στις αργίες αναφέρεται και η παράγραφος 3 του άρθρου 36, σύμφωνα με την οποία «Με υπουργική απόφαση καθορίζονται οι ημέρες διακοπών και αργιών όλων των δομών, ιδιωτικών και δημοσίων, της μη τυπικής και άτυπης εκπαίδευσης».

•  Έχουμε εκφράσει και παλιότερα την αντίθεσή μας με την παράγραφο 3 του άρθρου 30, η οποία καθορίζει το εβδομαδιαίο ωράριο πλήρους διδακτικής απασχόλησης στα φροντιστήρια και τα κέντρα ξένων γλωσσών στις 21 διδακτικές ώρες. Η συμπλήρωση πλήρους εβδομαδιαίου ωραρίου αντιστοιχεί σε είκοσι πέντε (25) ένσημα μηνιαίως, ανεξαρτήτως της κατανομής των διδακτικών ωρών μέσα στην εβδομάδα. Πιο συγκεκριμένα, συμφωνούμε απόλυτα με τη λογική της θέσπισης πλήρους ωραρίου εργασίας για τους εργαζόμενους. Διαφωνούμε με τον καθορισμό των 21 ωρών για τα Κέντρα Ξένων Γλωσσών, και διεκδικούμε το ρεαλιστικό πλήρες ωράριο των 18 ωρών, το οποίο ήταν κεκτημένο του κλάδου μέσα από τις γνήσιες Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας, και το οποίο ανταποκρίνεται περισσότερο στην πραγματικότητα των ωρών απασχόλησης της συντριπτικής πλειοψηφίας των εργαζομένων στα ΚΞΓ. Σε αντίθετη περίπτωση, η θέσπιση των 21 ωρών θεωρούμε ότι θα συμβάλλει στην αύξηση της ανεργίας και υποαπασχόλησης στον κλάδο.

Σε αυτό το σημείο θέλουμε να τονίσουμε ότι παρά τις σε σημαντικό βαθμό θετικές ρυθμίσεις, τίποτα από όλα αυτά δεν μπορεί να εφαρμοστεί χωρίς τη στελέχωση των ελεγκτικών μηχανισμών του τμήματος ιδιωτικής εκπαίδευσης και των δ/νσεων δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, ώστε να υπάρχει αποτελεσματικός έλεγχος των χώρων εργασίας και των συμβάσεων για την προστασία των εργαζομένων. Ταυτόχρονα, απαιτείται η  κατάργηση των γενικευμένων συμβάσεων εργασίας ορισμένου χρόνου στον κλάδο και η αντικατάστασή τους με αορίστου, με την υπαγωγή όλων των δομών της ιδιωτικής εκπαίδευσης στην αυστηρή εποπτεία του Υπουργείου Παιδείας.

Ασφαλώς χωρίς την οργάνωση των εργαζομένων στα σωματεία τους και τη συλλογική αντίσταση, η θέσπιση της τροπολογίας δεν θα βάλει από μόνη της τέλος στην εργοδοτική ασυδοσία στα ΚΞΓ, η οποία έχει φτάσει στο αποκορύφωμά της με την υπογραφή δουλοκτητικών συμβάσεων εργασίας μεταξύ Europalso και εργοδοτικού σωματείου, που έχουν προκαλέσει επιβάλει την κατάργηση του εβδομαδιαίου προγράμματος εργασίας, των αργιών, καθαρό ωρομίσθιο-χαρτζιλίκι 2,98 με 4,20 ευρώ, και συνολική μείωση αποδοχών έως 90% έναντι της Διαιτητικής Απόφασης 5/2011 και έως 60% έναντι του κατώτερου υποτιμημένου βασικού μεικτού μισθού των 586 ευρώ της ΕΓΣΣΕ. Όλοι οι συνάδελφοι πρέπει μέσα στους χώρους δουλειάς να μην επιτρέψουμε καμία παραβίαση της εργατικής νομοθεσίας, των δικαιωμάτων και της αξιοπρέπειας της εργασίας μας και των μαθητών μας. Να μην τολμήσει το «κίτρινο» σωματείο να συνάψει ξανά συλλογική σύμβαση-ντροπή για τα ΚΞΓ. Να αποκαλυφθεί και να τιμωρηθεί παντού η μαύρη εργασία.

Όσον αφορά το άρθρο 28 που αφορά τα ιδιωτικά σχολεία, θεωρούμε ασφαλώς θετική την κατάργηση της διάταξης για την ιδιωτική εκπαίδευση του μνημονιακού νόμου 4254/2014 (νόμος Αρβανιτόπουλου), ο οποίος επέβαλλε την υπαγωγή των ιδιωτικών εκπαιδευτικών στο Υπουργείο Εργασίας και συνεπώς την απελευθέρωση των απολύσεων. Σύμφωνα με το άρθρο 28 του προτεινόμενου σχεδίου νόμου οι ιδιωτικοί εκπαιδευτικοί «συνάπτουν σύμβαση ορισμένου χρόνου, η οποία αρχίζει την ημέρα παροχής των υπηρεσιών από τον εκπαιδευτικό και λήγει την 31η Αυγούστου του δεύτερου έτους από την πρόσληψή του. Κατά τη λήξη της διετίας ο ιδιοκτήτης μπορεί να καταγγείλει τη σύμβαση. Μετά την πάροδο της διετίας και εφόσον η σύμβαση δεν καταγγελθεί κατά τα ανωτέρω, μετατρέπεται αυτοδικαίως σε σύμβαση αορίστου χρόνου».

Ενώ λοιπόν, μετά τα δύο χρόνια η σύμβαση μετατρέπεται σε αορίστου αν δεν καταγγελθεί, στα δύο χρόνια δίνεται το ελεύθερο στον εργοδότη να απολύσει τον εργαζόμενο. Άραγε, ποιοι εργαζόμενοι είναι αυτοί που θα απολυθούν στα δύο χρόνια;

Παρακάτω αναφέρονται αναλυτικά οι περιπτώσεις κατά τις οποίες οι εργαζόμενοι που πλέον δουλεύουν με σύμβαση αορίστου χρόνου μπορούν να απολυθούν. Μεταξύ των άλλων, η πρώτη είναι η εξής: «Εάν ο εργοδότης επικαλείται και αποδεικνύει επαρκώς αιτιολογημένη διαταραχή του εκπαιδευτικού κλίματος στο σχολείο λόγω αδυναμίας συνεργασίας εργοδότη-εκπαιδευτικού», ενώ γίνεται λόγος και σε «ανεπάρκεια ως προς την εκτέλεση των καθηκόντων τους».

Θεωρούμε ότι μία τέτοια διατύπωση που αναφέρεται σε «διαταραχή του εκπαιδευτικού κλίματος» και «αδυναμία συνεργασίας εργοδότη-εκπαιδευτικού» ξεκάθαρα δίνει την ευκαιρία στους σχολάρχες κινήσουν διαδικασίες απόλυσης όποιου συναδέλφου εκπαιδευτικού κρατά αγωνιστική στάση μέσα στο ιδιωτικό σχολείο και συμμετέχει στις απεργίες, βαφτίζοντας την «διατάραξη του σχολικού κλίματος». Ακόμα και εκπαιδευτικές δραστηριότητες οι οποίες μπορεί να μην είναι αρεστές στους σχολάρχες είναι δυνατόν να μασκαρευτούν ως «ανεπάρκεια εκτέλεσης καθήκοντος». Ακόμη και αν, όπως προβλέπεται, η νομιμότητα ή καταχρηστικότητα των απολύσεων θα ελέγχεται από τα Υπηρεσιακά Συμβούλια Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, αυτό δεν εγγυάται την ακύρωση της απόλυσης.

Θεωρούμε εξίσου προβληματικές τις πανηγυρικές διακηρύξεις της ΟΙΕΛΕ, οι οποίες επαίρονται για το ότι με το νομοσχέδιο «μπαίνει τέλος στο όνειδος των αναιτιολόγητων απολύσεων». Δηλαδή για την ΟΙΕΛΕ οι δικαιολογημένες απολύσεις με βάση τις παραπάνω περιπτώσεις είναι θεμιτές και δεν αποτελούν εξίσου όνειδος;

Σε κάθε περίπτωση, ως εργατική συλλογικότητα δεν θα θεωρήσουμε ποτέ καμία απόλυση αιτιολογημένη, δίκαια και θεμιτή, καθώς γνωρίζουμε ότι ως επί το πλείστον οι απολύσεις (και ειδικά αυτές που θα γίνονται στην πρώτη διετία) γίνονται με βάση το επιχειρηματικό συμφέρον των αφεντικών, ανεξαρτήτως αν μεταμφιέζονται με το μανδύα της «εκπαιδευτικής επάρκειας», της «κατάργησης τμημάτων» ή άλλων «αντικειμενικών» κριτηρίων.

Αντιθέτως, διεκδικούμε να υπάρξουν διατάξεις που θα βελτιώνουν ακόμη περισσότερο τους όρους εργασίας όσων δουλεύουν στην ιδιωτική εκπαίδευση, θα τιμωρούν κάθε προσπάθεια καταπάτησης του δικαιώματος στον ελεύθερο συνδικαλισμό, θα προλαμβάνουν την υπερκερδοφόρα στις πλάτες μαθητών και οικογενειών βιομηχανία χορήγηση πιστοποιητικών γλωσσομάθειας, και θα προστατεύουν το εκπαιδευτικό έργο.

Το νομοσχέδιο θα εισαχθεί προς συζήτηση στη Βουλή την Τρίτη 30 Αυγούστου και αναμένεται να τεθεί προς ψήφιση στις 31.