Τα πειράματα των ιδιοκτητών φροντιστηρίων στις πλάτες των εργαζομένων-καθηγητών στα φροντιστήρια ξένων γλωσσών και την ιδιωτική εκπαίδευση

Άρθρο της εφημερίδας Ανασύνταξη, φ. 344, 15/4-31/4

Η εργατική τάξη αυτή τη στιγμή δέχεται μια συνολική επίθεση στα δικαιώματά της, με αποκορύφωμα την κατεδάφιση των ασφαλιστικών δικαιωμάτων, την κατάργηση των κλαδικών συλλογικών συμβάσεων εργασίας και την προώθηση του καθεστώτος των επιχειρησιακών και ατομικών συμβάσεων που ανοίγουν διάπλατα τις πόρτες για την όξυνση της καπιταλιστικής τρομοκρατίας απέναντι στους εργαζόμενους.
Φυσικά, αυτό το τσάκισμα των εργατικών και λαϊκών κατακτήσεων δεν μπορεί να θεωρηθεί κεραυνός εν αιθρία, αφού χρόνια τώρα η επιδίωξη του κεφαλαίου και των αφεντικών συνολικά είναι η επέκταση και επιβολή του καθεστώτος της επισφαλούς και ελαστικής εργασίας ώστε αυτή να διαπερνά ολόκληρες τις εργαζόμενες μάζες. Ένα παράδειγμα των μεθοδεύσεων των καπιταλιστών για την πλήρη κατεδάφιση των εργασιακών δικαιωμάτων είναι ο χώρος της ιδιωτικής εκπαίδευσης.
Τα αφεντικά-ιδιοκτήτες φροντιστηρίων, δηλαδή οι «νταβατζήδες» της γνώσης, που την έχουν καταντήσει εμπόρευμα, έχουν καταστήσει τον κλάδο της ιδιωτικής εκπαίδευσης ένα απέραντο εργαστήριο πειραματισμού για την επιβολή της αυθαιρεσίας τους και των ολοένα και χειρότερων εργασιακών συνθηκών. Ειδικότερα οι καθηγητές-εργαζόμενοι στα κέντρα ξένων γλωσσών (ΚΞΓ) βρίσκονται σε μια εξαιρετικά δυσμενή κατάσταση για την επιβίωσή τους. Η μερική και ελαστική εργασία θεωρείται δεδομένη, με συμβάσεις ορισμένου χρόνου - που στην καλύτερη περίπτωση καλύπτουν το διάστημα μεταξύ Οκτωβρίου και Μαΐου - και με τους εργαζόμενους που καταφέρνουν να συμπληρώσουν τις προϋποθέσεις για ταμείο ανεργίας με τη λήξη της σύμβασης να θεωρούνται τυχεροί. Δεδομένη για το χώρο είναι και η μη καταβολή επιδομάτων, ενσήμων και δεδουλευμένων.
Ο κλάδος έχει οδηγηθεί σε αυτή την κατάσταση από τον Πανελλήνιο Συνδέσμο Ιδιοκτητών Κέντρων Ξένων Γλωσσών - Europalso και του Συλλόγου Φροντιστών Ξένων Γλωσσών Σωματείου «Όμηρος» και Ανεξαρτήτων, που με την ανοχή του Υπουργείου Εργασίας και του ξεπουλημένου κυβερνητικού συνδικαλισμού της ΠΑΣΚΕ και με τη νομική κάλυψη των νομικών Δ. Βερβεσού (αντιπροέδρου του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών) και Α. Λυκουρέζου (γνωστού μεγαλοδικηγόρου και πρώην βουλευτή της Ν.Δ.) έστησαν το 2004 το ψευδοσωματείο «. Εργαζομένων στα Κ.Ξ.Γ. Ν. Αττικής», απαρτιζόμενο από συγγενικά πρόσωπα φροντιστηριούχων, με πρόεδρο την Άρτεμη Κυπριώτου και γενική γραμματέα την Ευγενία Φουρναράκη.
Αυτό το δήθεν κλαδικό ψευδοσωματείο κατάφερε σταδιακά να υφαρπάξει, τόσο ντε φάκτο όσο και νομικά, από το ιστορικό σωματείο του κλάδου «Πανελλήνιος Σύλλογος Καθηγητών Ξένων Γλωσσών Φροντιστηρίων και Σχολών Ελλάδας «Ο ΒΥΡΩΝ» (ελεγχόμενο από τους ρεφορμιστές ΑΣΚ-ΠΑΜΕ), το δικαίωμα διαπραγμάτευσης με τους φροντιστηριούχους και σύναψης συλλογικής σύμβασης που να ανταποκρίνεται στις ανάγκες των εργαζομένων, ενώ ο «Βύρωνας» από κοινού με το δευτεροβάθμιο όργανο της ΟΙΕΛΕ (Ομοσπονδία Ιδιωτικών Εκπαιδευτικών Λειτουργών Ελλάδος) είχαν αυτό το δικαίωμα από το 1975 μέχρι το 2006. Το αποτέλεσμα είναι η απορρύθμιση των όρων εργασίας και μισθοδοσίας των καθηγητών και η κατοχύρωση αυτού του καθεστώτος τρομοκρατίας και αυθαιρεσίας στα ΚΞΓ του νομού Αττικής ενώ οι εργαζόμενοι στην υπόλοιπη Ελλάδα καλύπτονται από την κλαδική ΣΣΕ της ΟΙΕΛΕ! Πιο συγκεκριμένα, με την τελευταία, τριετούς (!!!) διάρκειας, ΣΣΕ που υπέγραψε το ψευδοσωματείο με τους ιδιοκτήτες φροντιστηρίων, δηλαδή με τους συγγενείς τους - ή ακόμη καλύτερα με τον εαυτό του (!)-

- έχουν μειωθεί οι αποδοχές των καθηγητών στο 40% με κανόνα τα 8,50 ευρώ μικτά (7,14? καθαρά - το χαμηλότερο ωρομίσθιο στον κλάδο πανελλαδικά), με γελοίες αυξήσεις στο τέλος της τριετίας 2010-2013 που τελικά μειώνουν το ωρομίσθιο κατά 60-70%, φτάνοντας στα 8,75? μικτά,
- δεν καταβάλλονται απολαβές που να αντιστοιχούν σε πλήρη μηνιαίο μισθό (και κατ' επέκταση πλήρη ασφάλιση),
- δεν αναγνωρίζονται μεταπτυχιακά και διδακτορικά διπλώματα και αντίστοιχα δεν καταβάλλονται τα σχετικά επιδόματα,
- δεν καταβάλλονται επιδόματα τριετίας με βάση τον πραγματικό χρόνο απασχόλησης (8-9 μηνιαίες συμβάσεις για κάθε σεζόν),
- δεν δίδεται το κατοχυρωμένο δικαίωμα της πληρωμής διακοπών Χριστουγέννων και Πάσχα όπως και των αργιών,
- δεν προβλέπονται ρυθμίσεις για εγκυμοσύνη και μητρότητα,
- δεν είναι εγγυημένη η επαναπρόσληψη το επόμενο κάθε φορά ακαδημαϊκό έτος,
- δεν καταβάλλονται επιδόματα ασθενείας,
- δεσμεύονται οι καθηγητές να μην κάνουν ιδιαίτερα μαθήματα ή να δουλεύουν σε άλλο «ανταγωνιστικό» φροντιστήριο με την απειλή κυρώσεων,
- οι φροντιστηριούχοι έχουν το δικαίωμα να μειώσουν τις συμφωνημένες ώρες εργασίας αν ακυρωθεί κάποιο τμήμα, ή μειωθεί ο αριθμός μαθητών ενός τμήματος (βλαπτική μεταβολή).

Έτσι, λοιπόν, οι εργαζόμενοι-καθηγητές οδηγούνται στην ελαστική εργασία και την αναζήτηση δεύτερης και τρίτης δουλειάς και τελικά στην εξαθλίωση και την αμφισβήτηση της ίδιας της ποιότητας ζωής τους, αφού καταδικάζονται να είναι σε συνεχή εργασιακή περιπλάνηση για να βγάλουν τα προς το ζην και ζουν με το άγχος της επιβίωσης. Ωστόσο, μία «γύρα» στους εργασιακούς χώρους των φροντιστηρίων και στις συνεντεύξεις θα φανερώσει ότι τελικά οι φροντιστηριούχοι δεν σέβονται ακόμα και αυτά τα αίσχη που κατοχυρώνονται θεσμικά από την μαϊμού ΣΣΕ, αφού σε πολλές περιπτώσεις το ωρομίσθιο είναι ακόμα πιο κάτω και από αυτό το.δυσθεώρητο 7,14?, φτάνοντας πολλές φορές τα 6.50?, ή ακόμα και πιο κάτω. Υπάρχουν μάλιστα περιπτώσεις (όπως στην Ευρωγνώση Πειραιά για παράδειγμα) όπου στο ίδιο φροντιστήριο εργαζόμενοι με την ίδια προϋπηρεσία λαμβάνουν διαφορετική αμοιβή, ή ακόμα και αμείβονται περισσότερο από άλλους εργαζόμενους με μεγαλύτερη προϋπηρεσία. Αυτό προφανώς γίνεται γιατί μέσα στις συνθήκες της εκρηκτικά αυξανόμενης ανεργίας οι ιδιοκτήτες φροντιστηρίων «ρίχνουν άδεια για να πιάσουν γεμάτα» και οι εργαζόμενοι μπροστά στο φόβο της ανεργίας και της πείνας, τελικά υποκύπτουν στους εκβιασμούς των αφεντικών και αποδέχονται μισθούς πραγματικής πείνας.
Ως εκ τούτου, η λειτουργία του ψευδοσωματείου δεν είναι «απλά» να συμπιέσει προς τα κάτω με «κατοχυρωμένη νομική μορφή» την ήδη πενιχρή αμοιβή των καθηγητών, αλλά οι ΣΣΕ που υπογράφει αποτελούν ουσιαστικά την κερκόπορτα για να ανοίξει ο δρόμος σε κάθε είδους «εξωθεσμική» αυθαιρεσία πέρα από αυτά που ρυθμίζουν, μιας και μιλάμε για σωματείο στημένο από τους ιδιοκτήτες φροντιστηρίων που δεν πρόκειται να βοηθήσει τους εργαζόμενους στις διεκδικήσεις τους - το αντίθετο μάλιστα. Όλα αυτά δένουν σε ένα πακέτο μαζί με τα πανάκριβα δίδακτρα που αναγκάζονται να πληρώνουν οι γονείς των μαθητών, από τα οποία οι καθηγητές δεν παίρνουν παρά ψίχουλα, ώστε να μπορούν οι φροντιστηριούχοι να χρηματοδοτούν τις φανταχτερές τους διαφημίσεις που απεικονίζουν ευτυχισμένους μαθητές και καθηγητές γεμάτους ζωντάνια που υπόσχονται «ένα μαγικό ταξίδι στη Γνώση» την οποία οι ίδιοι έχουν καταντήσει ένα σκουπίδι που απλά χρησιμεύει στους απόφοιτους σαν ένα ακόμα χαρτί για την αγορά εργασίας, ενώ δελεάζουν τους μαθητές να γραφτούν στα φροντιστήρια με διάφορες προσφορές και δώρα, καθώς και «πολιτιστικές» εξορμήσεις στα ξενυχτάδικα της Βίσση και του Ρουβά. Και αν οι γονείς δεν είναι άλλο ικανοί να ανταπεξέλθουν στα ολοένα και αυξανόμενα δίδακτρα και διακόπτουν τη φοίτηση των παιδιών τους, τότε το φταίξιμο πέφτει στους «ανίκανους» καθηγητές που δεν κράτησαν τους μαθητές, ή στην καλύτερη περίπτωση στην κρίση, που έτσι κι αλλιώς πρέπει να την πληρώσουν οι εργαζόμενοι.
Η δε τρομοκρατία στον κλάδο δεν περιορίζεται μόνο στην απειλή απόλυσης, η οποία σε πολλές περιπτώσεις σημαίνει τυπική λήξη της σύμβασης, που δεν υποχρεώνει το φροντιστηριούχο να καταβάλει στον εργαζόμενο αποζημίωση. Αν ο/η εργαζόμενος/η αντιδράσει στις αυθαιρεσίες, σε πολλές περιπτώσεις τον/την απειλούν ότι θα τον/την βάλουν σε «μαύρη λίστα» και δεν θα ξαναδουλέψει ποτέ σε φροντιστήριο της Αθήνας. Ταυτόχρονα στήνουν εκλογές στο στημένο τους σωματείο τρομοκρατώντας εργαζόμενους για να τους βάλουν σε λίστες ψηφισάντων ώστε να φαίνεται αντιπροσωπευτικό το σωματείο-μαϊμού, και με την παρουσία μπράβων και τραμπούκων. Μάλλον όλα αυτά δεν φαίνονται και τόσο σχετικά με τις λαμπερές διαφημίσεις που απεικονίζουν το ευχάριστο κλίμα εκπαίδευσης και συνεργασίας.
Η απάντηση της ΑΣΚ, πλειοψηφούσας - και μοναδικής ώς το 2009 - παράταξης στο «Βύρωνα», και προσκείμενης στο ρεφορμιστικό ΠΑΜΕ, όχι μόνο ήταν αναντίστοιχη προς τις αυξανόμενης έντασης μεθοδεύσεις των φροντιστηριούχων, αλλά και με δική της ευθύνη οδήγησε στην αποδυνάμωση του σωματείου. Το 2006 άλλαξε το χαρακτήρα του σωματείου από ομοιοεπαγγελματικό σε κλαδικό σε όλη την ιδιωτική εκπαίδευση, όπου υποτίθεται θα συσπειρώνονταν όλοι οι εργαζόμενοι της ιδιωτικής εκπαίδευσης, ώστε να μπορέσει να χτυπήσει νομικά το «κλαδικό» ψευδοσωματείο. Στην πραγματικότητα, όμως, αυτή η κίνηση έγινε με σκοπό να καταστήσει το «Βύρωνα» κομματικό μαγαζάκι που θα εξυπηρετεί τους πολιτικούς σχεδιασμούς του Περισσού, αφού η επιλογή ήταν να το μετατρέψει από σωματείο των καθηγητών στα ξενόγλωσσα σε κλαδικό (παραταξιακό) σωματείο από τα πάνω, χωρίς αυτό να έχει προκύψει από την από τα κάτω δράση των εργαζομένων, για να καπελώσει τα σωματεία που εκπροσωπούν τόσο τους καθηγητές στη μέση εκπαίδευση (ΣΕΦΚ), όσο και στα ιδιωτικά σχολεία (ΣΙΕΛ), και τα οποία δεν ελέγχει. Τελικά αυτή η επιλογή οδήγησε το 2008 στην απαράδεκτη εκ μέρους της ΟΙΕΛΕ (μέσω των φιλο«εργοδοτικών» ΠΑΣΚΕ-ΔΑΚΕ) διαγραφή του «Βύρωνα» από την ομοσπονδία, γιατί με τη μετατροπή του σε κλαδικό υπερκαλύπτει τη δράση των υπολοίπων σωματείων. Βέβαια, η εργατική νομοθεσία επέβαλλε τη μετατροπή του «Βύρωνα» σε κλαδικό σωματείο στους εργαζόμενους στα ξενόγλωσσα (συμπεριλαμβανομένων όλων των υπαλλήλων εκτός των καθηγητών) ώστε να μπορέσει να αντιμετωπίσει τις αυθαιρεσίες των φροντιστηριούχων, αλλά η ΑΣΚ το μετέτρεψε στη συγκεκριμένη μορφή για τα δικά της πολιτικο-συνδικαλιστικά συμφέροντα. Παρόλα αυτά, η κίνηση της ΟΙΕΛΕ ήταν απαράδεκτη και απροκάλυπτα κατά των εργαζομένων, τη στιγμή που οι συσχετισμοί ήταν επίσης κατά τους. Έτσι, λοιπόν, ο «Βύρωνας» έχασε και νομικά το δικαίωμα της συλλογικής διαπραγμάτευσης για τους ιδιοκτήτες φροντιστηρίων ώστε να υπογράφει ΣΣΕ που να ανταποκρίνονται στις ανάγκες των εργαζομένων.
Έκτοτε αυτό που στην πραγματικότητα έκανε η ΑΣΚ ήταν να περιχαρακώσει ακόμη περισσότερο το σωματείο μέσα στο γραφειοκρατικό και εργατοπατερίστικο συνδικαλισμό του ρεφορμιστικού ΠΑΜΕ και τα πολιτικά τερτίπια του σοσιαλδημοκρατικού «Κ»ΚΕ, που, ούτως ή άλλως, με τη διασπαστική του τακτική στα σωματεία και στις απεργιακές κινητοποιήσεις υπονομεύει σταθερά εδώ και χρόνια την ανασυγκρότηση του εργατικού κινήματος σε μαζική και ενωτική κατεύθυνση για την απόκρουση της ανελέητης επίθεσης των καπιταλιστών επιχειρηματιών και τελικά δρα ως ανάχωμα των εκάστοτε κυβερνήσεων. Η ρεφορμιστική ΑΣΚ αντί να καταγγείλει την πρόσφατη τριετή σύμβαση που υπέγραψε το «εργοδοτικό σωματείο»-έκτρωμα και να προπαγανδίσει τη συσπείρωση των καθηγητών ξένων γλωσσών στο σωματείο μας, αφενός έχει βγάλει από το σχεδιασμό του την συστηματική παρέμβαση σε αυτούς και, αντίθετα, παρεμβαίνει σχεδόν αποκλειστικά σε εργαζόμενους σε ιδιωτικά σχολεία, ΙΕΚ, κλπ., ώστε να υπονομεύσει τη δράση των άλλων σωματείων. Αφετέρου προσπαθεί να φιμώσει την Ενωτική Πρωτοβουλία, το έτερο σχήμα του σωματείου που δημιουργήθηκε το 2009 και κατέχει τις 2 από τις 7 έδρες του Δ.Σ., και που διαφωνεί με την κομματικοκεντρική λογική της ΑΣΚ. Η ΑΣΚ, κατέχοντας την πλειοψηφία στο Δ.Σ., έχει επιβάλλει στο σωματείο πλήρως ιδιοκτησιακή και αντιδημοκρατική λειτουργία. Παρουσιάζει την ιστοσελίδα του σωματείου www.vyronas.net ως δική της σελίδα και διαφημίζει τη Λαϊκή Συσπείρωση, πράγμα ανήκουστο για ιστοσελίδα εργατικού σωματείου. Έλαβε απόφαση να μην καλεί γενικές συνελεύσεις του συλλόγου και να λαμβάνει αποφάσεις για έκτακτες περιστάσεις γραφειοκρατικά μέσω του Δ.Σ.. Και όταν καλεί σε γενικές συνελεύσεις, οι τοποθετήσεις εξυπηρετούν μόνο την προβολή των ρεφορμιστών του ΠΑΜΕ και δεν γίνεται καμία συζήτηση για δράσεις ενάντια στο ψευδοσωματείο, ενώ «μαζεύουν» τις Γ.Σ. άρον-άρον ψηφίζοντας χωρίς καμία συζήτηση το πλαίσιο του ΠΑΜΕ. Δεν καλούν τα εκτός ΑΣΚ μέλη του σωματείου σε όσες δράσεις κάνουν με το όνομά του σε εργασιακούς χώρους με τη δικαιολογία ότι αφού δεν είναι με το ΠΑΜΕ, είναι «εχθροί» της εργατικής τάξης. Τραμπουκίζει και λοιδορεί μέλη της Ενωτικής Πρωτοβουλίας και συναδέλφους που διαφωνούν με την τακτική της. Στη Γ.Σ. της 5/12/2010, μάλιστα, μέλος της ΑΣΚ προπηλάκισε και απείλησε συνάδελφο που απαίτησε να δει το βιβλίο συμμετεχόντων. Λειτουργεί με αδιαφανείς διαδικασίες, υποκρύπτοντας από τα μη-ΑΣΚ μέλη του Δ.Σ. τις εγγραφές νέων μελών και ανακρίνοντας τα νέα μέλη για τον πολιτικό χώρο στον οποίο ανήκουν. Και σαν να μην έφταναν αυτά, το ΠΑΜΕ Εκπαιδευτικών, όπου ανήκει η ΑΣΚ, συκοφαντεί στο όνομα της ανύπαρκτης «ταξικότητας» το πρωτοβάθμιο και ακηδεμόνευτο σωματείο των καθηγητών μέσης εκπαίδευσης νομού Αττικής (ΣΕΦΚ), το οποίο αποκαλεί δήθεν αγωνιστικό, ξεπουλημένο, εχθρό της εργατικής τάξης και πλήρως εναρμονισμένο με τη ΓΣΕΕ και τον ΣΕΒ. Έτσι, λοιπόν, η ΑΣΚ αποχώρησε από τον ΣΕΦΚ επειδή δεν τον ελέγχει, προβαίνοντας στην πράξη ταξικής προδοσίας της διάσπασης του σωματείου και υπονομεύοντας τη δύναμή του, αφού μέχρι τώρα είναι από τα σωματεία που και έχουν υπογράψει αξιοπρεπείς ΣΣΕ και έχουν δεχθεί επιθέσεις των αφεντικών με διώξεις και μηνύσεις. Και όχι μόνο αυτό αλλά κατέθεσε πρόταση ΣΣΕ που όχι μόνο επιδίωκε να επικαλύψει τις ΣΣΕ που τα ομοιοεπαγγελματικά σωματεία έχουν επάξια υπογράψει, και μάλιστα με ρυθμίσεις κατώτερες από αυτές (!), και που στη συνέχεια απέσυρε ύστερα από αντιδράσεις. Ενώ το ΠΑΜΕ, είναι γνωστό ότι δεν έχει υπογράψει ούτε μία ΣΣΕ που να έρχεται σε κόντρα με τις επιταγές του ΣΕΒ. Η πιο πρόσφατη υπονομευτική δράση της ρεφορμιστικής ΑΣΚ ήταν να συμμετάσχει με το όνομα του «Βύρωνα» και χωρίς καμία ενημέρωση των μελών του σωματείου και των αρμόδιων οργάνων του στη δήθεν «συνδιάσκεψη πρωτοβάθμιων σωματείων της ιδιωτικής εκπαίδευσης» μαζί με άλλα σωματεία που ελέγχει το ΠΑΜΕ, χωρίς να καλέσει άλλα σωματεία (που δεν ελέγχει), αλλά και χωρίς να κάνει στην κοινή ανακοίνωση ούτε μία αναφορά στο ψευδοσωματείο! Όλα αυτά όταν η ΑΣΚ δεν έχει ουσιαστικά πράξει τίποτα για την επάξια εκπροσώπηση του κλάδου των καθηγητών ξένων γλωσσών, για την καταγγελία και παρεμπόδιση του ψευδοσωματείου να υπογράψει ΣΣΕ κομμένη και ραμμένη στα μέτρα των φροντιστηριούχων, ενώ απέρριψε προτάσεις της Ενωτικής Πρωτοβουλίας για δράσεις ενάντια στις αρχαιρεσίες του.
Έτσι, λοιπόν, ο κλάδος των καθηγητών στα φροντιστήρια ξένων γλωσσών έχει οδηγηθεί σε μια κατάσταση πραγματικού εργασιακού μεσαίωνα που διαιωνίζεται, αφού οι ιδιοκτήτες των φροντιστηρίων είναι ελεύθεροι να συνθλίψουν πλήρως όλα τα εργασιακά δικαιώματα και να επιβάλλουν οτιδήποτε εξυπηρετεί τα ταξικά τους συμφέροντα και ακόμα περισσότερο να εκβιάσουν τους εργαζόμενους στις συνθήκες της κρίσης, της ανεργίας και της εξαθλίωσης να υποταχτούν στις ορέξεις τους. Η ιστορία του κλάδου και του σωματείου «Βύρωνας» αποτελεί ένα από τα πιο ξεκάθαρα διδάγματα ότι μόνο η ενότητα του εργατικού κινήματος, πέρα και ενάντια από κάθε είδους εργατοπατέρες και στενούς κομματικούς ρεφορμιστικούς σχεδιασμούς, αποτελεί την κυρίαρχη προϋπόθεση για την αντίσταση στην καπιταλιστική αυθαιρεσία και τρομοκρατία που γίνεται ανεξέλεγκτη μέσω των αντεργατικών μέτρων που λαμβάνει η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, πιστό σκυλί της ιμπεριαλιστικής ΕΕ και του ΔΝΤ, και ειδικά μέσω της κατάργησης των συλλογικών συμβάσεων. Έτσι, για να μπορέσει ο «Βύρωνας» να παλέψει από καλύτερη θέση ενάντια στο ψευδοσωματείο και τις μηχανορραφίες των αφεντικών και να επιτελέσει τον ιστορικό του ρόλο εκπροσώπησης των εργαζομένων πρέπει να υπάρχει κοινή δράση στους χώρους δουλειάς και οι αποφάσεις να λαμβάνονται δημοκρατικά από τη βάση του μέσα από γενικές συνελεύσεις.
Η ενωτική και μαζική δράση είναι η μόνη πραγματική ταξική στάση απέναντι στην επίθεση του κεφαλαίου.