Η δυσμενής κατάσταση των καθηγητών ξένων γλωσσών

Αναδημοσιεύουμε άρθρο του συναδέλφου Β. από το περιοδικό Λαμπτήρες Πυρακτώσεως του ανεξάρτητου σχήματος Πορεία Αριστερή, τ.7. Απρίλης 2011 (http://poreia.wordpress.com) όπου σκιαγραφείται ο εργασιακός μεσαίωνας που επικρατεί στα ξενόγλωσσα φροντιστήρια. Ο συνάδελφος επιπλέον, διηγείται την πρόσφατη εργασιακή του εμπειρία με τους εργοδότες της αλυσίδας Ευρωγνώση και, τέλος, αναλύει ό,τι συμβαίνει στο Σύλλογο Εργαζομένων στην ιδιωτική εκπαίδευση Ν. Αττικής - "ΒΥΡΩΝΑΣ" και τονίζει την ανάγκη κοινής δράσης και συσπείρωσης των εργαζομένων στο σωματείο ώστε να σπάσει το κλίμα φόβου που επικρατεί στα ξενόγλωσσα φροντιστήρια.

Συνεχής καταπάτηση των εργασιακών δικαιωμάτων

Τα τελευταία χρόνια οι εργαζόμενοι καθηγητές στα κέντρα ξένων γλωσσών (ΚΞΓ) και συνολικά στην ιδιωτική εκπαίδευση έχουν μετατραπεί σε πειραματόζωα που πάνω τους δοκιμάζονται από την πλευρά των εργοδοτών οι πλέον απαράδεκτες εργασιακές συνθήκες, με στόχο αυτές να θεσπιστούν και σε ολόκληρο τον ιδιωτικό (αλλά και το δημόσιο τομέα). Πρόκειται για έναν επαγγελματικό κλάδο με χιλιάδες εργαζόμενους (και ακόμα περισσότερους αποφοίτους ξενόγλωσσων πανεπιστημιακών τμημάτων), που στην πλειοψηφία τους όμως εργάζονται με ελαστικές σχέσεις εργασίας, πολλές φορές ανασφάλιστοι, και με λίγες συνήθως ώρες δουλειάς που δεν καλύπτουν ούτε ΙΚΑ ούτε ταμείο ανεργίας τη θερινή περίοδο, μιας και οι συμβάσεις είναι ορισμένου χρόνου μέχρι τα τέλη Μαΐου. Μέσα στην ούτως ή άλλως άσχημη κατάσταση για τον κλάδο αλλά και για τον κόσμο της εργασίας συνολικά, και ενώ οι καθηγητές στα ΚΞΓ αντιπροσωπεύονται από τον «Πανελλήνιο Σύλλογο Καθηγητών Ξένων Γλωσσών Φροντιστηρίων και Σχολών Ελλάδας “Ο ΒΥΡΩΝ” (ελεγχόμενο από την ΑΣΚ-ΠΑΜΕ) και την Ομοσπονδία Ιδιωτικών εκπαιδευτών Ελλάδος (ελεγχόμενη από ΠΑΣΚΕ-ΔΑΚΕ), το 2004 εμφανίζεται ένα στημένο από την εργοδοσία δήθεν κλαδικό σωματείο ονόματι «Σωματείο Εργαζομένων στα Κ.Ξ.Γ. Ν. Αττικής» από «εργαζόμενους» συγγενείς μελών του EUROPALSO («Πανελλήνιος Σύνδεσμος Ιδιοκτητών Κέντρων Ξένων Γλωσσών»), με πρόεδρο την Αρτ. Κυπριώτου και με την εργοδοτική κάλυψη του Βερβεσού, αντιπροέδρου του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών αλλά και του γνωστού Λυκουρέζου! Έκτοτε, το στημένο αυτό σωματείο υπογράφει συνεχώς ΣΣΕ εξευτελιστικών όρων με τα αφεντικά του EUROPALSO και του Σωματείου Ιδιοκτητών Ξενόγλωσσων Φροντιστηρίων Ομήρου Δήμων Αττικής, μειώνοντας τις αποδοχές των εργαζομένων στο νομό Αττικής σε ποσοστό που φτάνει το 50%-70% των ήδη πενιχρών απολαβών και επιβάλλοντας σειρά αντεργατικών ρυθμίσεων, όπως βλαπτική μεταβολή με μείωση της αμοιβής των εργασιακών ωρών αυθαίρετα και κατά το δοκούν, μη πληρωμή των αργιών και των διακοπών Χριστουγέννων-Πάσχα και κατάργηση των επιδομάτων για μεταπτυχιακά, «κούρεμα» στο επίδομα πολυετίας κλπ. Τον Αύγουστο του 2010 το κίτρινο σωματείο υπέγραψε νέα σύμβαση τριετούς (!) διάρκειας επιβάλλοντας αποδοχές πείνας και εξαθλίωσης με αποκλειστικά ωρομίσθια απασχόληση του ύψους των 8.50 ευρώ (μικτά) για τους εργαζόμενους καθηγητές για το τρέχον ακαδημαϊκό έτος και για το 2013 ...8,75 ευρώ (μικτά), οι οποίοι αναγκάζονται να κάνουν (όταν βρίσκουν) και δεύτερη (και τρίτη) δουλειά, προκειμένου να επιβιώσουν, σε βάρος του διδακτικού τους έργου, τη στιγμή που οι εργοδότες υποστηρίζουν στις ακριβές τους διαφημίσεις ότι παρέχουν «ποιοτική» εκπαίδευση, τη στιγμή που οι εργοδότες που υπόσχονται φιλικό και ευχάριστο κλίμα συνεργασίας με τους εργαζόμενους και φτιάχνουν φανταχτερές διαφημίσεις που απεικονίζουν ένα ευτυχισμένο κλίμα στην τάξη με χαμογελαστούς εκπαιδευτικούς και μαθητές. Εγγυώνται για την ανώτερη ποιότητα της διδασκαλίας για να αρπάξουν από τους γονείς ολοένα και αυξανόμενα δίδακτρα, από τα οποία οι καθηγητές παίρνουν ψίχουλα, και κατηγορούν τους καθηγητές για «μη αποδοτικότητα» όταν τους εξοντώνουν μεθοδευμένα. Ταυτόχρονα, και παρά τις λαμπερές τους διαφημίσεις, διεξάγουν στο στημένο σωματείο τους εκλογές με παρουσία μπράβων και τραμπούκων, και με την τρομοκράτηση εργαζομένων για να τους βάλουν σε λίστες ψηφισάντων.

Μία προσωπική εμπειρία

Την περασμένη περίοδο είχα και εγώ παρόμοιες εμπειρίες από τους εργοδότες μου στην μεγάλη αλυσίδα φροντιστηρίων Ευρωγνώση, οι οποίοι, εκτός της προσπάθειάς τους να μου επιβάλλουν μαύρη εργασία και ωρομίσθιο 6,50 ευρώ καθαρά, αθέτησαν τη σύμβαση που υπογράψαμε που προέβλεπε συγκεκριμένο αριθμό ωρών, ακυρώνοντας χωρίς δικαιολογία και προειδοποίηση ένα τμήμα που είχα αναλάβει. Όταν πήγα με το σωματείο να ζητήσω τα αυτονόητα, δηλαδή τη τήρηση της σύμβασης, να μου βρουν αντίστοιχες ώρες που προβλέπονταν, μου είπαν ότι αυτό δεν γίνεται. Τους απάντησα ότι δεν είναι δική μου δουλειά η εξεύρεση πελατών και ωρών και αν δεν μου βρουν ώρες θα πρέπει να με αποζημιώσουν για τα ακυρωμένα ωρομίσθια. Τότε ούτε λίγο ούτε πολύ μου είπαν ότι εγώ φταίω που ακυρώθηκε το τμήμα, γιατί δεν είμαι καλός καθηγητής, παρόλο που δεν μου είχε γίνει κάποια προηγούμενη σύσταση. Μετά από προσβολές και απειλές στις οποίες δεν ενέδωσα προσπάθησαν να με βάλουν να υπογράψω νέα σύμβαση αποδοχής της μείωσης ωρών. Εγώ φυσικά δεν δέχτηκα, πήγαινα κάθε φορά στην ώρα του ακυρωμένου μαθήματος με μάρτυρα για να αποδείξω την παρουσία μου και τελικά με αποζημίωσαν για τα ακυρωμένα μαθήματα και μου έδωσαν νόμιμο ωρομίσθιο 8,99 μικτά (7.55 καθαρά). Γενικά η κατάσταση στο συγκεκριμένο «οίκο της γνώσης» είναι απαράδεκτη, αφού δεν υπάρχει καν συγκεκριμένη σύμβαση και στον κάθε εργαζόμενο δίνουν διαφορετικά χρήματα, ανεξαρτήτως προϋπηρεσίας, και λογικά σύμφωνα με το πόσο ενημερωμένοι είναι για τα δικαιώματά τους.

Για την κατάσταση του σωματείου

Η απάντηση της ΑΣΚ, μοναδικής τότε παράταξης στο «Βύρωνα» όχι μόνο ήταν αναντίστοιχη, αλλά με ευθύνη της οδήγησε στη διαγραφή του εργατικού σωματείου από την ΟΙΕΛΕ, αφού άλλαξε το 2006 το χαρακτήρα του σωματείου από ομοιοεπαγγελματικό (δηλαδή για τους καθηγητές στις ξένες γλώσσες) σε κλαδικό συνολικά για την ιδιωτική εκπαίδευση (για οποιοδήποτε εργαζόμενο σε οποιαδήποτε μορφή ιδιωτικής εκπαίδευσης), υπερκαλύπτοντας τη δράση άλλων σωματείων-μελών της ΟΙΕΛΕ, όπως του ΣΕΦΚ (Σύλλογος Εργαζομένων στα Φροντιστήρια Καθηγητών) και του ΣΙΕΛ Αθήνα-Πειραιά. Η αλλαγή της νομικής μορφής του σωματείου από «ομοιοεπαγγελματικό» σε «κλαδικό» ανάμεσα σε άλλους προτάθηκε και από στελέχη του Υπουργείου Εργασίας ώστε να μπορέσει να αντιμετωπίσει νομικά το ψευδοσωματείο, αλλά υποκρύπτει την τακτική του ΠΑΜΕ εκπαιδευτικών (και του πολιτικού του φορέα) να εμφανίσει το σωματείο ως «ανάδοχο» ολόκληρης της ιδιωτικής εκπαίδευσης στην Αττική προσπαθώντας να καπελώσει, να συκοφαντήσει και να υπονομεύσει όσους συλλόγους και διαδικασίες δεν ελέγχει. Έτσι λοιπόν η ΑΣΚ-ΠΑΜΕ ανέβασε τους τόνους ενάντια στο ΣΕΦΚ, κατηγορώντας τον δήθεν για εχθρό της εργατικής τάξης που υπογράφει ΣΣΕ μηδενικής αύξησης, και τελικά οδήγησε σε «ταξική» διάσπαση το σωματείο, μεταφέροντας τις μειοψηφικές της δυνάμεις που υπάκουσαν στον Βύρωνα. Ομοίως πράττει για την Ενωτική Πρωτοβουλία Καθηγητών Ξένων Γλωσσών, την έτερη παράταξη του σωματείου, η οποία καταγγέλλει τη σεχταριστική και πλήρως υποταγμένη στους πολιτικούς σχεδιασμούς του ΚΚΕ και του ΠΑΜΕ λογική της ΑΣΚ, η οποία αυτοπροβάλλεται ως η πραγματική ταξική δύναμη και προσπαθεί με την τεχνητή εισαγωγλη νέων μελών να ελέγξει πλήρως το σωματείο. Δυστυχώς όμως, η ίδια παρά τις ταξικές τις κορώνες, ούτε έχει κινηθεί είτε κινηματικά-δυναμικά, είτε νομικά, για την ακύρωση του δικαιώματος του ψευδοσωματείου να συνεχίζει να συνάπτει ΣΣΕ κομμένες και ραμμένες στα μέτρα των αφεντικών ρίχνοντας τους εργαζομένους στην εξαθλίωση, βάσει της έκρηξης της ανεργίας, της ακρίβειας και της λήψης ολοένα και σκληρότερων αντεργατικών μέτρων. Ταυτόχρονα, η πλειοψηφία του σωματείου έχει επιβάλει αδιαφανείς και αντιδημοκρατικές διαδικασίες, φτάνοντας στο σημείο να υποκρύπτει ακόμα και την εγγραφή νέων μελών από τα αρμόδια όργανα. Συμπεριφέρεται σαν να είναι το σωματείο ιδιοκτησία της. Στα Δ.Σ. και στις όποιες Γ.Σ. διεξάγονται μοναδικός στόχος είναι η άκριτη παρουσίαση του προγράμματος του ΠΑΜΕ. Οποιαδήποτε πρόταση για κοινή δράση που δεν υπαγορεύεται «από τα πάνω» απορρίπτεται, απορρίπτοντας τελικά το μέτωπο ενάντια στην εργοδοσία και το τσάκισμα του τρομοκρατικού εργοδοτικού καθεστώτος. Επιπλέον, τα μέλη της ΑΣΚ έχουν επανειλημμένα συκοφαντήσει τόσο την Ενωτική Πρωτοβουλία, όσο και όποια φωνή ξεφεύγει από τη γραμμή της, έχουν τραμπουκίσει συναδέλφους που ασκούν κριτική.

Όλα αυτά έχουν δημιουργήσει στο κλάδο έναν εξαιρετικά δυσμενή συσχετισμό, με τους εργοδότες να έχουν το πεδίο ελεύθερο να εφαρμόσουν οτιδήποτε σκαρφιστούν ώστε να συνθλίψουν ακόμα περισσότερο τα ήδη ανύπαρκτα δικαιώματα των εργαζομένων. Χρειάζεται υπομονετική δράση αυτών που πραγματικά νοιάζονται για το κλάδο και τα εργασιακά δικαιώματα ανεξάρτητα από κομματικές σκοπιμότητες και διαφορές οι οποίες στην περίπτωση του κλάδου έχουν συμβάλλει στη διαιώνιση του προβλήματος. Είναι αναγκαία η κοινή δράση όσων δυνάμεων αναφέρονται στην αριστερά και την εργατική τάξη για να ενημερώσουν τους εργαζομένων του κλάδου (οι οποίοι αντιλαμβάνονται ως νόμιμη τη ΣΣΕ πείνας που υπογράφει το ψευδοσωματείο), να σπάσουν το κλίμα φόβου και μοναξιάς που κυριαρχεί στα φροντιστήρια και να τους συσπειρώσουν στο σωματείο ώστε αυτό να έχει μια ομαλή δημοκρατική λειτουργία και μαζικότητα ώστε να επανακτήσει τον ιστορικό του ρόλο για την υπογραφή ΣΣΕ ουσιαστικών για τις ανάγκες των εργαζομένων. Μόνο έτσι μπορούν να δημιουργηθούν οι όροι της ανατροπής του υπάρχοντος καθεστώτος εργοδοτικής τρομοκρατίας που επικρατεί τόσο στην ιδιωτική εκπαίδευση, όσο και στο κόσμο της δουλειάς γενικά, και να μπορέσει να αντισταθεί συνολικά το εργατικό κίνημα ενάντια στις αντεργατικές και αντιλαϊκές πολιτικές του κεφαλαίου, της τρόικας και των ντόπιων υπηρετών της.

Β.