Χρήσιμα

Τρίτη 7 Ιουνίου 2022

Συμβολή για μια σύγχρονη ταγαρολογία. Εσύ θα κρατούσες το ταγάρι;

Οι Πανελλαδικές Εξετάσεις είναι μια επαναλαμβανόμενη διαδικασία στην οποία από έτος σε έτος συμμετέχουν δεκάδες χιλιάδες απόφοιτοι των Λυκείων όλης της χώρας.

Οι μαθητές ρίχνονται σε μια αρένα «ελεύθερου» ανταγωνισμού προκειμένου να συγκεντρώσουν την απαραίτητη βαθμολογία στα εξεταζόμενα μαθήματα η οποία σε ορισμένους θα εξασφαλίσει την εισαγωγή σε κάποιο από τα Τμήματα των  ανωτάτων  δημόσιων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων της χώρας. 

Οι προσφερόμενες θέσεις (2022: 68.394, 2021: 77.415) είναι λιγοστές και ο ανταγωνισμός μεγάλος, ιδιαίτερα για τα Τμήματα που υπόσχονται επαγγελματική αποκατάσταση. Μια κρεατομηχανή η οποία αλέθει τα παιδιά, νομιμοποιεί τις κοινωνικές ανισότητες, τον αποκλεισμό  και δικαιολογεί τη παραπαιδεία. 

Τα παιδιά των οικονομικά ευκατάστατων οικογενειών και των πολιτικοκοινωνικών ελίτ που ενδιαφέρονται για ανώτατες σπουδές, συχνά, αγνοώντας το εγχώριο δημόσιο σύστημα εκπαίδευσης και τις Πανελλαδικές Εξετάσεις, αποδημούν σε κάποιο Πανεπιστήμιο του εξωτερικού και στη Σχολή προτίμησής τους. 

Ως τέτοια παραδείγματα αναφέρονται ο σημερινός Πρωθυπουργός, η υπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων και άλλοι. Η τελευταία, ευνοώντας την ιδιωτική εκπαίδευση και την λεγόμενη παραπαιδεία, με τις αποφάσεις της μειώνει συνεχώς τον αριθμό των «εισακτέων» στα δημόσια Πανεπιστήμια και με την εφαρμογή, από την περσινή χρονιά, της Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής (ΕΒΕ) έχει καταφέρει, ίσως σε παγκόσμια πρώτη, ο αριθμός των επιτυχόντων να είναι μικρότερος από τις προσφερόμενες θέσεις!   

Φέτος οι μαθητές των Γενικών Λυκείων όλης της χώρας στο εξεταζόμενο μάθημα Νεοελληνική Γλώσσα και Λογοτεχνία, με μεγάλο Συντελεστή Βαρύτητας (ισχύει  από φέτος)  κλήθηκαν να εργαστούν πάνω σε τρία κείμενα και να απαντήσουν σε σχετικές ερωτήσεις. Με βάση το τρίτο εξεταζόμενο κείμενο οι μαθητές κλήθηκαν να απαντήσουν στο εξής πρωτότυπο ζήτημα: «Τι αντιπροσωπεύει το ταγάρι για την οικογένεια της αφηγήτριας; Να τεκμηριώσετε την απάντησή σας με τρεις (3) κειμενικούς δείκτες. Εσείς, αν ήσασταν στη θέση της αφηγήτριας, θα κρατούσατε το ταγάρι ή όχι και γιατί;». Το υπουργείο Παιδείας για να προλάβει μάλλον τα χειρότερα έκρινε σκόπιμο να δώσει την ερμηνεία του ταγαριού με δύο  λέξεις: «είδος τσάντας».

Κολοσσιαία και ακανθώδη ζητήματα και διλλήματα της εποχής μας και ζωτικής σημασίας οι απαντήσεις των μαθητών για τη καλλιέργεια της κριτικής σκέψης…

Μήπως το θέμα με το ταγάρι, οι επέτειοι, τα γενικότερα περιεχόμενα των θεμάτων και η διατύπωση των ερωτημάτων συνιστούν ιδεολογική χειραγώγηση των υποψηφίων για εκτέλεση από μέρους των μαθητών πράξεων τυφλής πίστης; Το πρωθυπουργικό «αποστομωτικό» δίλημμα των ημερών «βιβλιοθήκη ή βαριοπούλα» μήπως είναι πανομοιότυπο με το  «ταγάρι της προγιαγιάς ή απόρριψη»;

Τα κομποσκοίνια, τα «άγια στυλό» κι άλλα βοηθήματα

Η Εκκλησία, εκμεταλλευόμενη την αγωνία των μαθητών, μοιράζοντας κομποσκοίνια, φωτογραφίες αγίων, στυλό, σοκολάτες κ.ο.κ., οργανώνει από πολλά χρόνια μεσαιωνικές τελετουργίες για κατανόηση των θεμάτων με την βοήθεια του Θεού και για καλή επιτυχία. Λογικό... Κάτι τέτοιο δεν γίνεται σε καμία πολιτισμένη χώρα! Η υπεροχή της μυστικιστικής βλακείας λειτουργεί με συνέπεια, αιώνες τώρα. 

Πλήθος οι τίτλοι του διαδικτυακού Τύπου της μοντέρνας θεοκρατικής Πολιτείας μας, εμπλουτισμένοι με φωτογραφικό υλικό ανήλικων μαθητών και βίντεο. Η ενσάρκωση της βλακείας ως πολιτικός παράγοντας και η τεκμηρίωση της παρουσίας της ως άρνηση της πραγματικότητας. Η βλακοκρατία αποκαλύπτεται έντονα όσο αυξάνουν οι εκδηλωτικές τελετουργικές διαδικασίες.

Μερικοί μόνο από τους φετινούς τίτλους:

●«Παράκληση για τους υποψηφίους μαθητές των Πανελληνίων στον Άγιο Αχίλλιο (φωτο). Όλοι οι μαθητές έλαβαν την ευχή του Σεβασμιωτάτου και ως ευλογία μία εικόνα του Δεσπότου Χριστού και ένα κομποσκοίνι».

«Παράκληση για τους υποψηφίους των πανελλαδικών – Ο Μητροπολίτης Μεσσηνίας έστειλε τo δικό του μήνυμα (video)». 

«Παράκληση για τους μαθητές των Πανελληνίων στη Σπάρτη. Με την ολοκλήρωση της Παράκλησης, ο Σεβασμιώτατος, ως ευλογία, πρόσφερε σε κάθε υποψήφιο από ένα στυλό και μία εικόνα της Παναγίας».

«Πλήθος μαθητών στη βραδινή Θεία Λειτουργία για τους υποψηφίους των Πανελλαδικών εξετάσεων (…) Στην αναστάσιμη Θεία Λειτουργία (λόγω της αποδόσεως του Πάσχα) χοροστάτησε ο Μητροπολίτης Αλεξανδρουπόλεως κ. Άνθιμος, παρουσία της Προϊσταμένης της Διεύθυνσης Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Νομού Έβρου κ. Ελένης Πλακωτή και πλήθους παιδιών και των συγγενών τους (…) Στο τέλος της Θείας Λειτουργίας ο Μητροπολίτης Αλεξανδρουπόλεως μοίρασε στο κάθε παιδί από ένα στυλό και μία σοκολάτα ευχόμενος στο καθένα ξεχωριστά να έχει την ευλογία και τον φωτισμό του Θεού στη ζωή του».

«Ιερά Μητρόπολη Δράμας: Θεία λειτουργία για τους υποψήφιους των πανελλαδικών εξετάσεων (…) Στό τέλος μίλησε πατρικά στά παιδιά, ἀνέπεμψε εἰδική εὐχή πρός ἐνίσχυση καί φωτισμό στόν ἀγώνα πού κάνουν καί εὐχήθηκε ὅλα νά εἶναι πρός πνευματική τους ὠφέλεια καί ὅλοι ἔλαβαν ὡς εὐλογία ἕνα στυλό».

«Βεροίας σε υποψήφιους Πανελληνίων: Παρακαλούμε το Θεό να σας χαρίσει την επιτυχία (…) Εκκλησιάστηκε πλήθος μαθητών, μαθητριών και γονέων, καθώς και ο Διευθυντής της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Ημαθίας κ. Αθανάσιος Παπαδόπουλος».

«Θεία λειτουργία για τους υποψηφίους των πανελλαδικών εξετάσεων τέλεσε ο Μητροπολίτης Ρεθύμνου, Πρόδρομος (…) τέθηκαν σε προσκύνηση οι τίμιες κάρες των Αγίων Τεσσάρων Μαρτύρων»

«Νυκτερινή Θ. Λειτουργία για τους υποψηφίους των Πανελλαδικών εξετάσεων στην Μητρόπολη Κορίνθου (…) Πριν δε μοιράσει στους μαθητές, ως ευλογία, ένα στυλό, για να το χρησιμοποιήσουν στις Εξετάσεις, ανακοίνωσε την τέλεση Ι. Παρακλήσεως, στον Μητροπολιτικό Ναό του Αποστόλου Παύλου Κορίνθου κατά την 9η πρωινή για κάθε ημέρα, κατά την οποία οι μαθητές θα προσέρχονται στα Εξεταστικά Κέντρα των Πανελλαδικών Εξετάσεων, στην οποία θα ψάλλεται ο ειδικά προς τούτο συντεθείς Παρακλητικός Κανών στην Υπεραγία Θεοτόκο, υπό του Μητροπολίτου Εδέσσης, Πέλλης και Αλμωπίας κ. Ιωήλ προς ενίσχυση, φωτισμό και επιτυχία των διαγωνιζομένων παιδιών».

Όταν όμως σου βάζουν θέμα για το ταγάρι της προγιαγιάς που είχε στην κασέλα, στο χωριό κ.λπ., τι να σου κάνουν τα άγια στυλό, οι σοκολάτες, το προσκυνάματα στα  ιερά λείψανα και στις κάρες ή ο  Άγιος Αχίλλειος, η Παναγία και όλοι μαζί οι άγιοι της θρησκείας μας... «Ενάντια στην ηλιθιότητα ακόμα και οι Θεοί αγωνίζονται μάταια» έγραψε κάποιος. Fumus imbecillitatis. Aκόμα και ο Δίας αποβλακώνει όσους θέλει να καταστρέψει!

Πολλά παιδιά των μεγάλων πόλεων, γεννηθέντα στα μέσα της πρώτης δεκαετία του 21οι αιώνα, ενδεχομένων να μην έχουν δει ποτέ ούτε ταγάρια, ούτε γκλίτσες, ούτε αλέτρια, ούτε αργαλειούς, ούτε τσαντίλες, ούτε λαΐνες ώστε να κατανοήσουν βιωματικά την αξία χρήσης που είχαν αυτά τα αντικείμενα στην καθημερινότητα της ελληνικής υπαίθρου μιας παλαιότερης εποχής και άντε τώρα να κατανοήσουν «το ταγάρι», σύμφωνα με την επεξήγηση που τους παρείχε το υπουργείο: «είδος τσάντας» εποχής, και όπως λέει το κείμενο του «με φυτικές βαφές» και «ωραία λαμπερά σχέδια». Είναι λογικό ότι μαζί με τα αντικείμενα που χάνονται να χάνεται και η χρήση αυτών των λέξεων. Έχουν παρέλθει πολλές δεκαετίες από τότε που οι μανάδες της υπαίθρου έπλεκαν ταγάρια και βελέντζες . 

Η δυσκολία ενδεχομένως αυξήθηκε για τα παιδιά εκείνα τα οποία έχουν χρησιμοποιήσει την λέξη με τις μετεξελιγμένες υποτιμητικές σημασίες της, όπως για παράδειγμα για να χαρακτηρίσουν το  φορτικό και ενοχλητικό άτομο ή τον αγροίκο ή  τον παίκτη που δεν αποδίδει (άμπαλος)  κ.λπ. ή όπως συχνά την προσδιορίζουν ορισμένοι ανεκδιήγητοι αρθογράφοι, οπως θα εξετάσουμε στην συνέχεια, για παράδειγμα, της «Καθημερινής»«κρατούσαν ακόμη ταγάρια, πίστευαν στον σοσιαλισμό και λιγουρεύονταν χαβιάρι»...

Το ταγάρι της προγιαγιάς και η Μικρασιατική Καταστροφή

Η «Καθημερινή», μετά την εξέταση του μαθήματος Νεοελληνική Γλώσσα και Λογοτεχνία, μας... ενημέρωσε: «Αναμενόμενα τα θέματα λόγω της συμπλήρωσης φέτος των 100 χρόνων από τη Μικρασιατική Καταστροφή».  Η εφημερίδα αυτή αφήνει να εννοηθεί  ότι περίμενε  τι θα «πέσει». Γιατί δεν είπε τίποτα στα παιδιά; Το κράτησε μυστικό!

Για να τεκμηριωθεί η βεβαιότητα του «αναμενόμενου» η εφημερίδα και ορισμένοι ιδιοκτήτες φροντιστηρίων θεώρησαν λοιπόν ως ιστορικό υπόβαθρο των θεμάτων (τριών κειμένων) τα 100 χρόνια από την Μικρασιατική Καταστροφή!  

Πρώτο κείμενο: «Γιατί να μαθαίνουμε ιστορία;» του ιστορικού Ραϋμόνδου Αλβανού από τον πρόλογο του βιβλίου του «Ο ελληνικός εμφύλιος. Μνήμες σε πόλεμο και σύγχρονες πολιτικές ταυτότητες» (Επίκεντρο: 2022). Ο ιστορικός αυτός μάλλον δεν περίμενε να γίνει τόσο μεγάλη φίρμα ανάμεσα στα παιδιά και μάλιστα ως θέμα βασανιστικών Πανελλαδικών Εξετάσεων.

Δεύτερο κείμενο: Το απόσπασμα «Θυμάμαι, άρα ζω;» της μακαρίτισσας ποιήτριας Κικής Δημουλά (1931-2020), το οποίο είναι γραπτή μεταφορά προφορικης ομιλίας της (2013)  με αναφορά στην μνήμη, στην προσέγγιση της «γήινης» σημασίας της επετείου (σ.σ. γενικά) που «διαπνέεται και από βαθύ πατριωτισμό» και παρουσιάζεται ως «ένα δωρεάν μεταφορικό μέσον με το οποίο μεταφέρεται το πολυπληθές παρελθόν εδώ στο παρόν», αλλά και ως επανεμφάνιση εικόνων: «νύφη ακόμα ερωτευμένη με το νυφικό της» και συμπεριλαμβάνεται στο βιβλίο «Εκλήθην ομιλήτρια» (Ίκαρος: 2022)

Τρίτο κείμενο: Το διήγημα μερικών λέξεων «Οικογενειακές Ιστορίες», γραμμένο το 2013 από τον γεννηθέντα στο ορεινό χωριό Καράτουλα της Αρκαδίας,  90χρονου  συγγραφέα Θανάση Βαλτινού, για το ταγάρι της μάνας της γιαγιάς της αφηγήτριας, το οποίο συμπεριλαμβάνεται στην συλλογή μικρών διηγημάτων «Επείγουσα ανάγκη ελέου» (Εστία: 2016).

Ο Ραϋμόνδος Αλβανός, σύμφωνα με αναρτημένο βίντεο ενός ιδιωτικού σχολείου, σε ερώτηση του για το πότε έγινε ανεξάρτητο κράτος η Ελλάδας, πάνω από το 70% των φοιτητών του στο ΤΕΙ Καστοριάς απάντησε/έγγραψε ότι η Ελλάδα έγινε ανεξάρτητο κράτος σε ημερομηνίες του 20ου αιώνα και ότι υπήρχε σπουδάστρια που έγραψε το 1981 και μία άλλη το 1991! Αντίστοιχες μας λέει ότι ήταν οι απαντήσεις για το πότε έγινε ο β' παγκόσμιος πόλεμος.

Ο Ραϋμόνδος Αλβανός, όπως δήλωσε στην ίδια ομιλία, δεν φταίνε με τίποτα τα παιδιά, «γιατί δεν υπάρχουν χαζά παιδιά». Έχει ασφαλώς δίκιο. Με θαυμαστή ειλικρίνεια διηγείται ότι  ο ίδιος μισούσε το μάθημα της Ιστορίας  και ότι μόλις έδωσε εξετάσεις το βιβλίο της Ιστορίας ήταν το μοναδικό που πέταξε με μεγάλη αγαλλίαση (μετά το 20:25).

Αν όντως πολλά παιδιά μισούν το μάθημα της ιστορίας γιατί συμβαίνει ένα τέτοιο γεγονός; Mήπως εξαιτίας του τρόπου με τον οποίο διδάσκεται η ιστορία;  Η αταξική όμως τοποθέτηση του κειμένου του Αλβανού «ως μελλοντικοί νεκροί που αναπόφευκτα είμαστε όλοι μας» που «Μαθαίνουμε ιστορία για να καταλάβουμε ποιοι είμαστε και να σκεφτούμε πού θέλουμε να πάμε» μήπως είναι κάπως προβληματική και αποκαρδιωτική για τα παιδιά;  

Η υπουργός Παιδείας Νίκη Κεραμέως, με μια γλώσσα «εθνικοφροσύνης» μιας άλλης εποχής, δεν είχε δηλώσει ότι «η Ιστορία δεν πρέπει να έχει χαρακτήρα κοινωνιολογικό αλλά να αναπτύσσει την εθνική συνείδηση»; Έτσι δεν επανήλθαν τα παλαιότερα προγράμματα ...τα οποία δεν καταργήθηκαν ποτέ; 

«Το πρώτο που αλλάζει είναι το πώς διδάσκουμε. Πλέον περνάμε σε μία πιο κριτική, πιο βιωματική προσέγγιση. Για παράδειγμα στο μάθημα της Ιστορίας, αντί οι μαθητές να αποστηθίζουν ιστορικά γεγονότα, θα καλούνται να γράψουν μία επιστολή, μπαίνοντας οι ίδιοι στη θέση ενός ιστορικού προσώπου. Αντί να αποστηθίζουν τι έκανε ο Ελευθέριος Βενιζέλος, θα καλούνται να γράψουν μια επιστολή σαν να είναι ο Ελευθέριος Βενιζέλος, λαμβάνοντας υπόψη τα δεδομένα της συγκεκριμένης εποχής», μας είπε η Κεραμέως, η ...παιδαγωγός και έθεσε τέλος στα ψέψατα!  Και  έτσι οι μαθητές, μετά από πολυετή άσκηση αποστήθισης, ταξιδεύουν στον χωροχρόνο και μπαίνουν στο πετσί των ιστορικών ή μυθιστορηματικών προσωπικοτήτων και αναλαμβάνουν θεατρικούς ρόλους όπως εκείνον της γιαγιάς με το ταγάρι και πάει λέγοντας. Τέτοια παιδαγωγική προσέγγιση δεν ματαείδε το σχολείο!  

Μήπως τελικά ορισμένοι δεν θέλουν τα παιδιά να βλέπουν τα μεγάλα νοήματα της ιστορικής και κοινωνικής εξέλιξης και κυρίως να θέτουν τα δικά τους ερωτήματα;  Δεν ζητήθηκε η τοποθέτηση των μαθητών πάνω στην άποψη του συγγραφέα του εξεταζομένου κειμένου για την σημασία της ιστορικής γνώσης, αλλά απλώς να την αναπαραγάγουν πιστά. Μήπως οι μαθητές οι οποίο θα εξέθεταν ελεύθερα και κριτικά την αποψή τους θα κινδύνευαν να βγουν «εκτός θέματος»

Πάντως, όσα παιδιά είχαν ακούσει τις «διδασκαλίες» του Πρωθυπουργό [μας] Κυριάκου Μητσοτάκη  αναφορικά  με τις προσεγγίσεις του σε σημαντικά ιστορικά θέματα τις οποίες είχε διατυπώσει στο Πανελλήνιο διάμεσου του αποχαυνωτικού τηλεοπτικού σταθμού ΣΚΑΙ  και τις είχαν πάρει τοις μετρητοίς θα είχαν σε κάθε περίπτωση αποτύχει στο διαγώνισμα.  «Πείτε μου τώρα το παιδί των 17 ετών που θα ψηφίσει για πρώτη φορά και το ενδιαφέρει πώς θα είναι η Ελλάδα το 2030 εάν το ενδιαφέρει το 1963;», είχε αναρωτηθεί.  



Αφήστε εκείνο το αμίμητο χαρακτηρισμό για τον Άη Στράτη ως «τοπόσημου  διχασμού και δοκιμασίας», ενώ ήταν τόπος εξορίας, βασανιστηρίων και δολοφονιών για αγωνιστές δημοκρατικούς πολίτες.  

Παραμένει επίσης εξαιρετικά δύσκολο και πολύπλοκο να απαντηθεί η υπόθεση για το αν ο ΠΘ, σε ένα τέτοιο διαγώνισμα θα συγκέντρωνε μια ικανοποιητική βαθμολογία, ανεξάρτητα αν έγγραφε εφοδιασμένος με «αγιασμένο στυλό» ή όχι, με βάση τις παραπάνω δμόσιες «διδασκαλίες» του και όσων ερεύνησε ο Δημήτρης Ψαρράς για την ποιότητα της πτυχιακής του εργασίας στο Χάρβαρντ (1990) και τη κακοποίησης της ιστορίας τα οποία περιγράφονται και αναλύονται διεξοδικά στο πρόσφατο βιβλίο του «Μια Καριέρα: η πολιτική διαδρομή του Κυριάκου Μητσοτάκη» (Νήσος: 2022). 

Περί εμμονών και ...ταγαριών

Ο αμίμητος Στέφανος Κασιμάτης και η παραπάνω εφημερίδα στις 14.11.2013 με το άρθρο «Το ταγάρι νικάει τις επενδύεις»  μας ενημέρωναν ότι «το ταγάρι των φοιτητριών της Μεταπολίτευσης στις μέρες μας έχει αντικατασταθεί από τις Λουί Βιτόν, παραμένει όμως σύμβολο μιας «αξίας» που εμπέδωσε στην κοινωνία η ιδεολογία της Μεταπολίτευσης: της εχθρότητας προς τις επενδύσεις και την επιχειρηματικότητα. Και, ιδού, πώς εν τέλει το αόρατο πια, πλην πανίσχυρο, ταγάρι νικάει τις επενδύσεις». Αργότερα (09.01.2018) στο άρθρο «Η εξουσία που ονειρεύεται η Αριστερά» εφημερίδα και ο αρθρογράφος της χυδαίας και ακροδεξιάς γραφίδας, μας πληροφόρησαν ότι  «Σε μια ιδιαίτερη κατηγορία «γυναικών με παρελθόν», φαντάζομαι ότι είναι κάτι που θα μπορούσε να συμβεί. Η κυρία ψάχνει, λ.χ., μια ζώνη Hermes και έχει εκνευριστεί, γιατί, ενώ θυμάται καλά ότι έβαλε τη ζώνη μέσα στη συγκεκριμένη ντουλάπα, τώρα δεν τη βρίσκει· και, ξαφνικά, όπως φέρνει τα πάνω κάτω, βρίσκεται μπροστά στο ταγάρι των φοιτητικών χρόνων της, που δεν φανταζόταν καν ότι κάπου υπήρχε…».

Ο  Τάκης Θεοδωρόπουλος, του οποίου τα άρθρα αναδύουν ρατσιστικά ξενοφοβικά και ομοφοβικά χρώματα, στις 14.10.2015 με το άρθρο «Η γενιά της καταστροφής»  απαξίωσε περαιτέρω το ευγενές ταγάρι: «Προ ετών η γενιά του Πολυτεχνείου είχε την τιμητική της. Τα παιδιά με τα μακριά μαλλιά και τα μούσια, οι κοπέλες με τα ταγάρια μεγάλωσαν, έπιασαν τα -ήντα, ντύθηκαν ακριβά και ερωτεύθηκαν την πολιτική και οικονομική εξουσία, που τους παραδόθηκαν χωρίς πολλές αντιστάσεις. Εγιναν υπουργοί, έφτιαξαν επιχειρήσεις και ωραίες σπιταρόνες με πισίνες, αλλά ποτέ τους δεν εγκατέλειψαν την αριστερή φρεσκάδα της νεότητάς τους. Επιδόθηκαν στο άθλημα του κέρδους έχοντας μαθητεύσει στα θρανία των μαρξιστικών φροντιστηρίων, έχοντας περάσει τα νιάτα τους με τη φωτογραφία του Τσε στον τοίχο. Και επειδή πίστευαν ότι το κέρδος είναι ούτως ή άλλως κλοπή, δεν είχαν και πολλές αναστολές».

Ο παραπόνων αρθρογράφος πάντοτε στην «Καθημερινή» (12/1/2018) στο «Η ωραία κάθε μέρας» είναι εξαιρετικά δεικτικός με χαμερπείς απόψεις : «Οι φεμινίστριες μπορεί να άφησαν τα ταγάρια για να αγοράσουν Λουμπουτέν, όμως δεν υποστέλλουν τη σημαία. Και κάποιες ενοχλήθηκαν από τις 100 γυναίκες επειδή παρέβησαν τα άρθρα τάδε και τάδε του κανονισμού συμπεριφοράς απέναντι στους παλιανθρώπους τους άνδρες, τους οποίους έφτιαξαν οι ίδιες όταν κρατούσαν ακόμη ταγάρια, πίστευαν στον σοσιαλισμό και λιγουρεύονταν χαβιάρι. Εγώ πάντως συντάσσομαι με την «Ωραία κάθε μέρας» και τον Πουσέν. Αυτά είναι που σώζουν τη Δύση από την ανελευθερία που απεργάζεται η μετριότητα».

Η ίδια εφημερίδα (2/6/2010) μας είχε μεταφέρει την δήλωση της κας Λίνας Μενδωνη, τότε γ.γ. του υπουργείου Πολιτισμού και σήμερα Υπουργό:  «Μια γκλίτσα κι ένα ταγάρι δεν είναι μουσείο».

Οι αρθρογράφοι της Καθημερινής φαίνεται ότι έχουν εμμονές με το ταγάρι! Άλλο δημοσίευμα (18/07/2018)  μας είχε ξεκαθαρίσει ότι  «Δυστυχώς, όσον αφορά το Δημόσιο, οι άλλοι πάνε στο φεγγάρι κι εμείς τσόκαρο και ταγάρι».

Στην ίδια πάντα εφημερίδα (16/8/2018)  ο  πρώην πρόεδρος ΔΣΑ Δημήτρης Παξινός, σήμερα 73 ετών, γράφει για τις περιπέτειες του το άρθρο «Οι πλοιοκτήτες με τα μονόξυλα και τ’ αλφαβητάρι μιας ζωής»: «Θυμάμαι τις πρώτες μέρες στο σχολείο. Για τσάντα είχα ένα ταγάρι, που το κρεμούσα στον ώμο μου. Δυσφορούσα, όχι για το ταγάρι, αλλά για το σχολείο.  Επέστρεφα και όταν η μάνα μου προσπαθούσε να δει πώς πήγε το μάθημα, διαπίστωνε ότι τα βιβλία είχαν σκορπιστεί στον δρόμο. Απ’ τη χαρά μου που τελείωσα το σχολείο, ήταν τέτοιο το τρεχαλητό, με αλαλαγμούς χαράς! Δύο – τρεις φορές με κάτι σφαλιάρες της μάνας μου συνήλθα και ήμουν πιο προσεκτικός. Οχι τόσο στο διάβασμα αλλά στο να μη μου σκορπίζονται τα βιβλία»

Η εφημερίδα στην οποία έννοια το ταγαριού  λαμβάνει συχνά πυκνά απαξιωτικά χαρακτηριστικά, μεταφέρει και τις εμπειρίες του μουσικού Μπρους Σπρίνγκστιν: «Οπότε εμείς στεκόμασταν στη σκηνή και δεν ξέραμε τι να κάνουμε. Είχαν μια μικρή ασπρόμαυρη τηλεόραση. Αρχίζει η προσσελήνωση. Ετρεχαν προς το μέρος μας μερικοί και μας έλεγαν «Παίξτε μουσική, ρε γαμώτο!» Αρχίζαμε εμείς να παίζουμε και μετά όλοι έλεγαν «Κόφτε το ρε παιδιά!» Και τελικά, είχα έναν μπασίστα που ήταν λίγο ψώνιο με την τεχνολογία, και μας λέει, «Είστε ταγάρια, ρε. Εγώ φεύγω. Πάω να δω την προσσελήνωση» («Καθημερινή», 13.12.2021)

Πολλά τα άρθρα με αναφορά στα ταγάρια από την «Καθημερινή» και όχι μόνο. Για παράδειγμα διαβάσαμε στις 16/05/2015 στο flash.gr με πηγή το ΑΠΕ-MΠE, «Ταγάρι: Από το σεντούκι… στην πασαρέλα!» «Ταγάρι: μικρός σάκος από χοντρό χειροποίητο μάλλινο ύφασμα που κρεμιέται από τον ώμο και που το χρησιμοποιούν οι χωρικοί, για να βάζουν την τροφή τους». «Ταγάρια στα κλασικά μαύρα, μπεζ, λευκά, μπλε χρώματα αλλά και φούξια, κίτρινα, χρυσαφί, πράσινα, πορτοκαλί. Έτσι, το ταγάρι απενοχοποιείται και η ταπεινή λαϊκή τσάντα μετατρέπεται σε ένα in-fashion αξεσουάρ για χειμώνα και καλοκαίρι».

«Ενδεικτικές απαντήσεις» φροντιστηρίων

Πολλές επιχειρήσεις φροντιστηρίων έσπευσαν να δώσουν «ενδεικτικές απαντήσεις». Αυτές οι δεκάδες σελίδες ενδεχομένως συμβάλουν στην χειραγώγηση των βαθμολογητών. Ένα βουνό «ενδεικτικών απαντήσεων» εμφανίζονται στο διαδίκτυο. Πως θα τις αξιολογούσαν άραγε οι βαθμολογητές;

Το θέμα «ταγάρι», σύμφωνα με τα παραπάνω, από αξεσουάρ κοινωνικής απαξίωσης και in-fashion, γίνεται στις μέρες μας προσδιορισμός της εθνικής μας ταυτότητας και κλειδί εισόδου στα ΑΕΙ. Ένα από τα κλειδιά που μπορεί για αρκετά παιδιά να ξεκλειδώσουν την περίπλοκη κλειδαριά των ΑΕΙ.

Συγκεντρώσαμε κάποιες «ενδεικτικές απαντήσεις» για το ζήτημα των ζητημάτων!  Στη θέση της αφηγήτριας ο μαθητής θα κρατούσε το ταγάρι ή όχι;

Με βάση τα στοιχεία της έρευνας μας τα φροντιστήρια τάχθηκαν  αναφανδόν υπέρ  του ταγαριού ως «είδος τσάντας» και δεν άφησαν χώρο για διαφορετικού τύπου απαντήσεων,  εκτός από εξαιρέσεις. Τι κι αν η εξεταστική επιτροπή τον ρόλο της διατυπώσης υποκειμενικών κρίσεων τον είχε αναθέσει αποκλειστικά στους μαθητές. 

Τα φροντιστήρια μπαίνοντας κυριολεκτικά «στο πετσί το ρόλου» τον έζησαν για τα καλά και τον απόλαψαν. Η υμνολογία του ταγαριού. Και πως άραγε γνωρίζουν, εκ των προτέρων, οι  επαγγελματίες  «απαντολόγοι» ότι ο κάθε μαθητής θα κρατούσε ή όχι το ταγάρι; Είναι ένα μυστήριο. 

Μήπως τελικά η θεματοδότες μέσα από μια ψυχολογική διαδικασία έλαβαν τις απαντήσεις που επιθυμούσαν ή επέβαλαν;  Μήπως τελικά η θεματική και κυρίως ο τρόπος διατύπωση των ερωτημάτων επιβάλλει την εκτέλεση πράξεων τυφλής πίστης;  Πως, για παράδειγμα, είναι τόσο σίγουροι οι θεματοδότες της επιτροπής ότι η μακαρίτισσα Κική Δημουλά με την ομιλία της  είχε «Πρόθεση να ευαισθητοποιήσει τον αναγνώστη σχετικά με το ρόλο που διαδραματίζει η επέτειος στη διατήρηση της μνήμης»; Στο απόσπασμα που δόθηκε στους μαθητές όμως κάτι τέτοιο προκύπτει μόνο ως ενδεχόμενο και όχι ως βεβαιότητα.

Η  εργοδοτική ένωση των ιδιοκτητών φροντιστηρίων (ΟΕΦΕ) μας είπε ότι θα χρησιμοποιούσε το ταγάρι ως μέρος της καθημερινότητας της: «… Με ζωντανό και περιγραφικό τρόπο (Ήταν βαμμένο με φυτικές βαφές … σχέδια) υπογραμμίζει ότι το ταγάρι διατηρείται ζωντανό στο χρόνο αφήνοντας αναλλοίωτο το παρελθόν στην καρδιά μας. Αν ήμουν στη θέση της αφηγήτριας θα ήθελα να χρησιμοποιώ το ταγάρι ως μέρος της καθημερινότητάς μου, καθώς θα συνιστούσε για μένα ένα αντικείμενο ανεκτίμητης συναισθηματικής αξίας. Έτσι, θα καταφέρω να συνδεθώ συναισθηματικά με τις γυναίκες της οικογένειάς μου και να διατηρήσω το νήμα με το παρελθόν».

● «…Το ταγάρι λοιπόν, συμβολίζει τα κοινά βιώματα και ενώνει τις τρεις γενιές. Aν ήμουν στην θέση της ηρωίδας θα κρατούσα το ταγάρι, γιατί συμβολίζει την παράδοση της οικογένειας, συνδέοντας το παρελθόν με το παρόν. «Το ταγάρι» για εμάς τους νέους αποτελεί την αφετηρία και τον επαναπροσδιορισμό της ταυτότητας μας. Καλό είναι λοιπόν να διατηρούμε την επαφή μας με όσα φανερώνουν τις ρίζες μας και μας υπενθυμίζουν την καταγωγή μας».

«… Αν ήμουν στη θέση της αφηγήτριας, θα κρατούσα το ταγάρι χωρίς δεύτερη σκέψη. Θα ήθελα να έχω στην κατοχή μου κάτι που να μου θυμίζει τα αγαπημένα μου πρόσωπα, ιδίως όταν φύγουν από τη ζωή. Εξάλλου, έχω τέτοια αντικείμενα στο σπίτι, τα οποία οι γονείς μου και εγώ ονομάζουμε «αναμνηστικά» και διαφυλάσσομαι με ευλάβεια, για να μην αλλοιωθούν και φθαρούν ανεπανόρθωτα από το πέρασμα του χρόνου».

«... Αν ήμουν στη θέση της αφηγήτριας, εκτιμώντας ότι είχα την τύχη να βρεθεί στην κατοχή μου ένα οικογενειακό κειμήλιο (ταγάρι), ζωντανό στοιχείο της παράδοσης, σίγουρα θα το κρατούσα, ώστε να αποτελέσω -με τη σειρά μου- το συνδετικό κρίκο στη διαδικασία διατήρησης του παρελθόντος. Άλλωστε, πάντοτε η μόδα αναγνωρίζει την αξία του κλασικού παρελθόντος».  

Το φροντιστήριο δίνει και «εναλλακτική προσωπική άποψη»:  «Αν ήμουν στη θέση της αφηγήτριας, και έπεφτε στα χέρια μου ένα απομεινάρι του οικογενειακού παρελθόντος, μη χρηστικό πλέον ως «άβολο», πιθανόν να το επέστρεφα εκεί που ανήκει, στη γιαγιά, στο παρελθόν, αφού εγώ ανήκω στο παρόν».

«… Ακόμα και η άρνηση της γιαγιάς να μετακομίσει στη πόλη, όπως της προτείνει η αφηγήτρια, φανερώνει την πληρότητα που αισθάνεται μέσα σε ένα τόπο γεμάτο μνήμες, όπως αυτές που της ξυπνάει το ταγάρι. Το ταγάρι, αν ήμουν στη θέση της αφηγήτριας και άκουγα την ιστορία της γιαγιάς της, θα της ζητούσα να μου το δώσει ως ενθύμιο. Και αυτό γιατί θα ήθελα και εγώ να αποτελώ μέρος και συνέχεια των προγόνων μου, ενεργό κομμάτι της οικογενειακής μου ιστορίας. Για μένα η αξία της οικογένειας αποτιμάται βάσει του συναισθήματος και των δεσμών που διαμορφώνονται στον χρόνο. Πολλά αντικείμενα, όπως το ταγάρι, είναι στενά συνδεδεμένα με την αγάπη και τη ζεστασιά, τον συναισθηματικό πλούτο μιας λιτής οικογενειακής ζωής». 

«…Περιγράφει ακόμα τη φροντίδα, την προσοχή στη λεπτομέρεια και τη δημιουργικότητα που ήταν όλα όσα είχαν να κληροδοτήσουν στις επόμενες γενιές, φτιάχνοντας με τα χέρια τους «πράγματα για μια ζωή» («Ήταν βαμμένο… σχέδια»). Αν ήμουν στη θέση της αφηγήτριας, θα κρατούσα το ταγάρι ως μια παρακαταθήκη, κατανοώντας ότι ένα απλό αντικείμενο μπορεί να συγκεντρώσει τόσο μεγάλο συναισθηματικό φορτίο. Θα ένιωθα ότι με συνδέει με τις προηγούμενες γενιές, ανακαλύπτοντας πτυχές της δικής τους ζωής, αλλά και της οικογενειακής μου ιστορίας».

«…Έτσι δίνεται το έναυσμα για μια αναδρομική αφήγηση που μας αποκαλύπτει την μορφή του, τον τρόπο κατασκευής του στο σπίτι, στον αργαλειό τη νύχτα με την δικής μαμά. Εικόνες μιας άλλης εποχής. Το ταγάρι είναι ο συνδετικός κρίκος των γυναικών της οικογένειας στο πέρασμα του χρόνου. Αν ήμουν στη θέση της αφηγήτριας θα κρατούσα το ταγάρι με αγάπη και συγκίνηση ως κειμήλιο οικογενειακό με την ελπίδα να φτάσει στα χέρια της δικής μου κόρης συνεχίζοντας αυτό το ταξίδι της παραδοσιακής ιστορίας». 

«….Μάλιστα, η περιγραφή που ακολουθεί «ήταν βαμμένο…λαμπερά σχέδια», ξαναζωντανεύει την εικόνα αυτού του κειμήλιου, ανανεώνοντας και αφυπνίζοντας τις τρεις γενιές της οικογένειας. Προσωπικά, αν βρισκόμουν στη θέση της αφηγήτριας θα κρατούσα το ταγάρι ως ένδειξη τιμής και σεβασμού στην οικογενειακή παράδοση. Θα μου άρεσε πολύ να αποτελέσω την τέταρτη γενιά διατήρησης αυτού του κειμηλίου, όχι τόσο για τη χρηστική του αξία, αλλά γιατί βλέποντας το κάθε φορά θα κατακλυζόμουν από μια βαθιά συγκίνηση, σα να επιστρέφω εκεί που ανήκω».

Μια επική ταγαριάδα «ενδεικτικών απαντήσεων»!

Τα ταγάρια ποτέ δεν πεθαίνουν!

Στη χώρα μας μπορεί «μια γκλίτσα κι ένα ταγάρι» να μην «είναι μουσείο», αλλά το ταγάρι μπορεί να αποτελεί μέρος της εξεταστικής διαδικασίας των Πανελλαδικών Εξετάσεων και οι τοποθετήσεις των μαθητών απέναντι στο ταγάρι της προγιαγιάς και σε άλλα θέματα μπορεί να κρίνουν τη πορεία τους, είτε έγραψαν με «Άγιο στυλό» ή με απλό. Από την φτωχική ελληνική ύπαιθρο, τον αργαλειό και το σεντούκι… στο «καλογερικό ταγάρι» αξίας άνω των 100 ευρώ και στη πασαρέλα και από εκεί στις Πανελλαδικές Εξετάσεις! 

Τα ταγάρια ποτέ δεν πεθαίνουν! Μεγάλη η συγκίνηση! Το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα ζει ένδοξες μέρες!

Αθήνα, 06/06/2022
Φρίξος